Jasper Krabbé

Work / News / Books / Info / Blog

Het parool/Opium/ArtMen

Of hij viel dronken in slaap onder het biljart van De Kring
April 18 2012

Met zijn woeste snor had hij wel iets van een Franse machinist uit een naïef schilderij of van een Russische leeuwentemmer op doortocht. Zijn schoenen kwamen uit Milaan, jeans uit New York, riem uit Tokio en de zonnebril uit Bangkok. Ook had hij een collectie Amerikaanse stropdassen met de vreemdste dessins erop, van hangende druiventrossen tot wilde paarden en van pin ups tot cocktails. 365 stuks.

Rik van Bentum. Samen met vriend Jan Cremer vertegenwoordigde hij het woeste gebaar in de schilderkunst van de jaren zestig. Zijn werk hield het midden tussen action painting en Chinese kalligrafie. Onstuimige doeken bewerkt met teer, zand, goud en pigment in aardse kleuren. Met poëtische titels als Oud meisje en geestig ook: Kom ik heel teder bovendrijven, is het pas dinsdag.

Hij gaf les in Amerika, woonde een tijdje in New York en gaf les op de Rietveld Academie en was daar een inspirator. Onorthodox en onaangepast. Drinkebroer en wildebras. Schilderde soms jaren niet en ontwierp decors voor het Boekenbal. Of viel dronken in slaap onder de biljarttafel van De Kring. Als je in zijn lessen een tekening maakte die hem niet beviel, vroeg hij of je niet liever illustrator bij Libelle wilde worden.

In 1994 overleed hij. Als eerbetoon hingen zijn studenten naar oud-Italiaans gebruik affiches door de stad met daarop zijn naam, geboorte- en sterfdatum. Rechttoe rechtaan. Zoals Van Bentum was.

Na zijn dood werkte ik tien jaar in zijn atelier. Zijn weduwe vond dat de voormalig fabriek op de Binnenkant als atelier dienst moest blijven doen. En hoewel ik inmiddels vele ateliers verder ben, ben ik haar daar nog steeds dankbaar voor.

Van Rik van Bentum zijn er tientallen schilderijen, honderden tekeningen en een enkel beeld bewaard. Mijn favoriet: een besneeuwde stoel met bordje eraan met daarop de tekst Out to lunch.

Hoog tijd dat zijn werk weer eens te zien is. Al dan niet in combinatie met tijdgenoten.

LATEST BOOK
CLOSER TO YOU

Het parool
Zeeslagen waren voor hem even inspirerend als gedichten van Rilke
Ergens tussen het hoge en lage in
Op concept gebaseerde kunst stuit vaak op onbegrip
Uit een op hol geslagen machine popt steeds popcorn
Underage straatmeisjes in verwrongen poses
De tweeling is uit hout gesneden, kitsch maar ontroerend
En vintage Porsches, ook populair.
Een mix van carnaval en totale gekte
Het mooist is Tropenlicht om 7 uur s’ ochtends, ondragelijk mooi bijna
Net een illustratie uit een sciencefictionstrip. Maar dan wel uit 1570.
Een maanlandschap met cactussen, en door de wind schuingegroeide struiken
Zon, maan, tulband en een grimmig kijkende pompoen
Buiten en scheepswrak en een oude vuurtoren is er niets
Hij liep rond met rode kruiskoffertje-voor eigen gebruik
Bijna onvoorstelbaar dat zijn schilderijen zo shoqueerden
Brava voor de zacht sprekende Mevrouw Mu
Overal ladekasten met documenten van halfvergaan papier
“Vrijheid is een grote discipline,” zei Karel Appel ooit
Leg maar eens uit dat die gekleurde trap een sculptuur is
Een door de zon verkleurde luifel die landschap wordt
De mysterieuze toevoeging Prismalo deed de rest
Figuren die uit toevallige vlekken lijken op te doemen
Als je denkt dat je de betekenis vindt, grijp je toch weer mis
Opeens bloeien er zonnebloemen op het Museumplein
Op klaarlichte dag werd ze beroofd en doodgeschoten
Ruimte voor experiment en vernieuwing
Zijn foto’s raken aan alle aspecten van het leven
Alsof de kunstenaar iets te verbergen heeft
Een neushoorn die balletdanst op Die Zauberflote
Saint Laurent was pas 21 toen hij modehuis Dior overnam
"How can you hang on to a dream?"
Wie je bent geworden, wat had kunnen zijn...
Dat je iets van waarde vindt wat je eigenlijk niet zocht
Tracey’s leven zelf is haar werk
Antony als wraakengel, met een kreeft als huisdier
Demnig geeft ze alsnog het graf dat ze nooit hebben gehad
Ensor was overal: in de strandhuisjes en de stormachtige lucht
Hoge buizen met lichtstralen erachter, als vuurwerk
Het beeld laat zien hoe nietig de mens eigenlijk is
Zonder Gala was het surrealisme niet hetzelfde geweest
Een slagschip voor moderne kunst
Hij verbindt het mooiste met het lelijkste
Ook was er een volwassen man in walrussenpak
Hij raakte na zijn dood ten onrechte in de vergetelheid
Of hij viel dronken in slaap onder het biljart van De Kring
Derek de Lint als Mozes die de Rode Zee splijt
Het ‘Erbarme dich’ is een Russisch meisje zonder paspoort
Dagen achtereen voor Freud poseren was normaal
Ze heeft wat van een robot, maar wel een sympathieke robot
Brueghel spreekt Engels met een Amerikaans accent
Rammelzee was anders; hij was zelf het kunstwerk
Hij speelde een tango tergend traag en melancholisch
Opium
PAULINA OLOWSKA
STEDELIJK
LITERATURE & VISUAL ART
DUTCH MASTERS
KATHARINA GROSSE
IN AND OUT OF FASHION
WIT
ArtMen
BERLIN
GRONINGEN
ANTWERP
LONDON